คำลงท้ายในบทอาศิรวาท

วันนี้บล็อกเรียนภาษาไทยในคอมกับครูปิยะฤกษ์ขอนำบทความเรื่อง  “คำลงท้ายในบทอาศิรวาท”  มาให้นักเรียนได้ศึกษากันนะครับ  ซึ่งครูคิดว่าน่าจะเป็นประโยชน์ต่อนักเรียนมาก ๆ  ในด้านหลักการใช้คำราชาศัพท์เลยทีเดียวครับ

โดย  สุดสงวน

(จากนิตยสารสกุลไทย  ฉบับที่ ๒๖๗๗  ปีที่  ๕๒ ประจำวันอังคาร ที่  ๗ กุมภาพันธ์  ๒๕๔๙

“…การใช้ราชาศัพท์ ถ้าเอาไปใช้ในการแต่งบทประพันธ์ หรือวรรณคดีนั้นเราใช้ได้ เป็นศิลปะ แต่เมื่อใช้ราชาศัพท์ต่อองค์พระมหากษัตริย์นี้ เราต้องรักษาขนบธรรมเนียมประเพณี จะต้องเรียนจริง ๆ จัง ๆ จะต้องใช้เวลา แล้วก็ต้องมีความชำนิชำนาญในการที่จะใช้ นี่เป็นการเตือนเพื่อนครูภาษาไทยว่า เมื่อได้ฟังใครเขาใช้ราชาศัพท์ ไม่ใช่ว่าจะถูกทุกทีไป คือว่าควรจะถามหลาย ๆ คนว่าที่ใช้อย่างนี้ถูกต้องหรือไม่…”

หม่อมหลวงบุญเหลือ เทพยสุวรรณ อภิปรายในการประชุมวิชาการของชุมนุมภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาฯ เมื่อ ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๐๕

คัดคำปรารภของ ม.ล.บุญเหลือ เทพยสุวรรณ เชื้อพระวงศ์จากราชสกุล “กุญชร” หนึ่งในราชตระกูลแห่งราชวงศ์จักรี ซึ่งกล่าวออกตัวต่อพระพักตร์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ก่อนอภิปรายในการประชุมครั้งสำคัญอันเป็นต้นกำเนิด “วันภาษาไทยแห่งชาติ” ด้วยก่อนหน้านั้น ท่านขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตอภิปรายในที่ประชุมด้วยภาษาสามัญ ไม่ขอให้ราชาศัพท์ โดยอ้างว่าท่านเป็นแต่ข้าราชการฝ่ายหน้า ไม่เคยเป็นข้าราชการฝ่ายใน “คงจะมีการพลาดพลั้ง” ทำให้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงมีรับสั่งคั่นว่า

“ให้อนุญาตน่ะให้ละ แต่ขอตั้งข้อสังเกตอย่างหนึ่งว่า ราชาศัพท์นั้นเป็นภาษาวรรณคดี ทุกคนควรจะทราบ โดยเฉพาะในคณะอักษรศาสตร์นี้”